Kardeş Türküler o meşhur Urfa türküsü , Karaüzüm Habbesi'ni seslendiriyordu Türkçe'yle Kürtçe'yi kardeş kılan yorumuyla . Yanlış mı görüyorum, dedim kendime.
Gözlerime de kulaklarıma da inanamadım bir an. Türkü, klibiyle TRT 1 ekranında karşımızdaydı.
18 ocak cuma gecesi TRT 1'de Kürt sorunu, programının adına uygun olarak Enine Boyuna ele alındı. Siyaset analizcilerinin, stratejistlerin "ağır" çözümlemelerine, tezlerine bir başka örnekleme babında Kardeş Türküler'in seslendirdiği Kara Üzüm Habbesi eşlik ediyordu.
Ne var bunda, demeyin. Adeta kapalı devre yayın yapan resmi devlet televizyonundan söz ediyoruz. Orada geleneksel ve resmi devlet politikalarının yanlışlığından, hatalı olabileceğinden, travmalardan, utançtan falan söz ediliyor. "Resmî kanarlarda pek rastlamadığımız şeyler konuşuluyor, yapılıyor. Bırakın böylesi düşünceleri, sözleri, Kardeş Türküler'i de görmezsiniz, göremezsiniz orada.
Yeni ve önemli bir adım TRT'nin yaptığı.
Çünkü, Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu olarak yola çıkan grup, ilk albümüyle özdeşleşmiş, Kardeş Türküler adını almıştı. Bundan 10 yıl önce yayımlanan ikinci albümleri Doğunun tanıtımı için oradaki parçalardan Kara Üzüm Habbesi'ne klip çekilmişti. Ortada hiçbir yasak, engel olmamasına karşın, bedeli mukabili - yani parasıyla klip yayımlayan TV kanalları, Kardeş Türküler'i ve kllbini kabul etmemişti.
Resmî politikanın, söylemin görünen, bilinenin ötesinde böyle bir etkisi var: "Neme lazım, başımıza iş almayalım" kaygısıdır resmî politikanın fiili gücü, kudreti.
O nedenledir ki, Kardeş Türküler'in parasıyla bile yayımlanamayan kllbi TRT ekranında karşıma çıkınca başlıktaki soru çakıldı zihnime: Ahmet Kaya'yı diriltebilir miyiz? Dahası, neden binlerce Kürt, binlerce Türk, dil ve kimlik kavgasında can verdi?
Anımsanacağı üzere Ahmet Kaya, hazırladığı albümde Kürtçe parçaya yer vereceğini ve bu ülkede onu yayınlayacak onurlu TV'cilerin olduğuna inandığını söyleyince, kızılca kıyamet kopmuştu. 10 Şubat 1999'da bir TV kanalından canlı olarak yayımlanman Magazin Gazetecileri Derneği ödül Töreni, yukarıdaki açıklama nedeniyle bir bakıma Ahmet Kaya'nın final gecesi oldu. Oradaki linç girişimi, devamında medyanın resmî politikayı da aşan infaz hamleleriyle sürdü. Kaya, canını dışarı attı. Paris'te sürgünde öldü, 16 Kasım 2000'de.
Ve 2000 yılında özel TV kanallarında bile kabul görmeyen Kardeş Türküler'in klibi, 2008'de TRT ekranında. Nice bedellerden sonra!
O bedeli en ağır ödeyenlerden biri Rahmi Saltuk. Albümünde, konserlerinde Kürtçe türkülere yer veren ilk sanatçı odur. Bu eylemi görünür ve görünmez, fiili yasaklarla neredeyse sanat hayatına mal olmuştur Saltuk'un.
Bırakın muhalif sesleri, Özal'lı yıllarda adeta yarı-resmi devlet sanatçısı konumuna gelen, Turgut özal'la babaoğul ilişkisi içindeki İbrahim Tatlıses de nasibini almıştır Kürtçe korkusundan.
Kaldı ki, Kardeş Türküler'in kliplendirdiği Kara Üzüm Habbesi, bir aralar İbo Şov'un jenerik müziğiydi. Tabii, Türkçe versiyonuyla. Sözünü ettiğim bedel ödeyicilerle Kürtçe, üçbeş yıl öncesinde artık "şov"un olmazsa olmazları arasına girdi. Tatlıses geri duracak değil ya, "Kürtçe söylemezsem, dilim şişer" dedi ve Aralık 2003'te ekrandan, canlı yayında - yine bir özel kanalda- türküsünü oktıyuverdi Kürtçe. "Biz ilk adımı attık, memleket bölünmedi, onun yanına öteki ayağın da gelmesi gerekiyor şimdi" dedi. Yine kıyamet koptu.
Kısacası, çok alametler belirdi, çoook.
Unutuyordum, TRT ekranından Kürtçe'yle Türkçe kardeş kardeş seslenirken, aynı gece, en popüler özel kanallardan birinin en popüler dizisi, ana-oğulun Kürtçe telefon konuşmasıyla süsleniyordu.
Ahmet Kaya'yı diriltebilir misiniz peki?
Sahi, Hrant niye öldürüldü bir yıl önce?
Zeki Coşkun
20.01.2008 / Taraf Gazetesi
